Sự Khác Biệt Giữa Tự Hại (Self-Harm) và Cố Gắng Tự Tử (Attempted Suicide)

Hiểu Đúng Về Tự Hại (Self-Harm)

Các hành vi tự làm hại bản thân vẫn luôn là một vấn đề lớn. Đặc biệt, ở giới trẻ, tỷ lệ tự làm hại bản thân cao hơn nhiều so với người lớn. Tự hại đôi khi có thể liên quan đến việc gia tăng tình trạng tự tử.

Tự làm hại bản thân được định nghĩa là “mối bận tâm về việc cố ý làm tổn thương bản thân mà không có ý định tự sát, thường dẫn đến tổn thương mô cơ thể” (Muelehkamp, ​​2005, tr.324).

Tự gây tổn hại cho bản thân không bao gồm xăm mình hoặc xỏ lỗ, hoặc gây thương tích gián tiếp như lạm dụng chất kích thích hoặc rối loạn ăn uống (Tiếp cận và hỗ trợ về thương tích cho bản thân [SIOS], n.d.).

Tự Hại (Self-Harm) và Cố Gắng Tự Tử (Attempted Suicide)

Tự làm hại bản thân còn được gọi là hành vi tự gây thương tích (SIB), tự gây thương tích cho bản thân nhưng không tự tử (NSSI), tự sát không thành hoặc cố ý tự làm hại bản thân (DSH), tự ngược đãi và tự gây ra bạo lực với bản thân (Klonsky, 2011).

Có nhiều thuật ngữ ám chỉ việc tự làm hại bản thân và chúng đã gây ra sự hiểu lầm cả trong nghiên cứu học thuật và trong môi trường lâm sàng.

Tự hại và cố gắng tự tử cũng có vẻ rất giống nhau. Đôi khi điều này có thể dẫn đến đánh giá điều trị không chính xác (Gratz, 2001).

Một số nhà nghiên cứu phân loại tất cả các hình thức tự gây thương tích trên cơ sở liên tục tự sát (trước khi có ý định tự sát), bất kể mục đích của nạn nhân là gì. Những người khác nhấn mạnh sự khác biệt rõ rệt giữa tự làm hại bản thân và cố gắng tự tử, và tin rằng chúng là hai điều riêng biệt. 

Phần lớn những người tự gây thương tích không có ý định tự tử khi tự làm mình bị thương (Klonsky, May & Glenn, 2014). Mặc dù tự làm hại bản thân không giống như tự sát, nhưng hành vi tự hại có thể leo thang, tăng dần cấp độ và hình thành hành vi tự sát. Theo đó, ý định chết có thể dần xuất hiện theo thời gian. Một nghiên cứu cho thấy rằng gần một nửa số người tự làm hại bản thân đã báo cáo ít nhất một lần cố gắng tự tử (Klonsky, 2011).

Sự Khác Biệt Giữa Hành Vi Tự Hại & Cố Gắng Tự Tử

                            (Klonsky, May & Glenn, 2014)

Xem Thêm: Tương quan giữa nỗ lực tự tử và ý nghĩ tự tử

Vì Sao Hành Vi Tự Hại Xảy Ra?

Mọi người có nhiều khả năng nguy cơ thực hiện các hành vi tự làm hại bản thân nếu khi gặp một số yếu tố nhất định, chẳng hạn như:

• mất cha hoặc mẹ;

• bệnh tật hoặc phẫu thuật thời thơ ấu;

• lạm dụng tình dục hoặc thể chất thời thơ ấu;

• lạm dụng chất kích thích trong gia đình;

• nhận thức hình ảnh cơ thể tiêu cực;

• thiếu kiểm soát xung động;

• chấn thương thời thơ ấu;

• sao nhãng;

• thiếu sự gắn bó bền chặt của gia đình.

(Briere và Gil, 1998; CSP, 2014)

Những yếu tố nguy cơ này có thể khiến ai đó coi việc tự làm hại bản thân như một hành vi ứng phó đã học được để thỏa mãn những nhu cầu chưa được đáp ứng. Những hành vi này là những nỗ lực để bù đắp cho sự thiếu thốn lành mạnh trong cuộc sống của họ (CSP, 2014).

Các Lý Do Cụ Thể

• Để cảm thấy tốt hơn

Tự làm hại bản thân có thể giải phóng những cảm xúc bị dồn nén như tức giận và lo lắng, hoặc những người cảm thấy tê liệt sử dụng hành vi tự làm hại bản thân như một cách để cảm nhận “điều gì đó”

• Để nói lên nỗi đau trong lòng

Những người tự làm hại bản thân coi việc này như một cách để tìm kiếm sự giúp đỡ vì những nỗi đau tâm lý không thể bộc lộ.

• Để cảm thấy bản thân có thể kiểm soát mọi thứ

Những người tự làm hại bản thân có thể cảm thấy bất lực và thiếu lòng tự trọng. Tự làm hại bản thân có thể được sử dụng như một cách để giành lại quyền kiểm soát. Điều này đặc biệt phổ biến đối với những người đã bị lạm dụng. Thường có cảm giác bất lực, ghê tởm bản thân và thiếu lòng tự trọng.

• Để tự trừng phạt chính mình

Những người tự làm hại bản thân có thể thiếu lòng tự trọng và nghĩ rằng họ có lỗi.

(CSP, 2014; Klonsky và Muehlenkamp, 2007; Hasking, 2010)

Tham Khảo: 11 quan niệm sai lầm về tự hại

Kết Lại

Một nhà tâm lý học sẽ cần hiểu và nhận biết sự khác nhau giữa hành vi tự hại và cố gắng tự tử để có thể thấu hiểu được tâm lý của thân chủ. Đối với những người không chuyên, phân biệt hai hành vi này giúp bạn hỗ trợ những người có dấu hiệu tự hại hoặc nỗ lực tự tử xung quang bạn tốt hơn. 

Nguồn: Centre for suicide prevention  - Self-harm and Suicide