Năm Đặc Điểm Tính Cách Lớn & Sự Hài Lòng Trong Mối Quan Hệ: Vai Trò Điều Hòa Của Lòng Tự Trọng

Ngày càng có nhiều nghiên cứu tập trung vào mối liên hệ giữa các tính cách của con người và các mối quan hệ lãng mạn, cung cấp bằng chứng cho thấy tính cách nhạy cảm có mối liên hệ tiêu cực với sự hài lòng trong mối quan hệ trong khi sự hướng ngoại, dễ chịu và tận tâm có mối liên hệ tích cực với sự hài lòng trong mối quan hệ (Dyrenforth và cộng sự, 2010, Solomon và Jackson , 2014). Năm đặc điểm tính cách lớn cũng được cho là có thể dự đoán lòng tự trọng của một cá nhân (Robins, Tracy, Trzesniewski, Potter, & Gosling, 2001), điều này cũng liên quan đến sự hài lòng trong mối quan hệ của các cặp đôi (Erol & Orth, 2013). Nghiên cứu hiện tại tập trung vào mối liên hệ của Năm đặc điểm tính cách lớn nớn, lòng tự trọng và sự hài lòng trong mối quan hệ ở các cặp đôi yêu nhau và đề xuất rằng mối liên hệ giữa năm đặc điểm Lớn và sự hài lòng trong mối quan hệ được điều hòa bởi lòng tự trọng…

Tính cách là một yếu tố dự đoán được nghiên cứu nổi bật về kết quả của mối quan hệ. Mô hình dễ bị tổn thương-căng thẳng-thích ứng của Karney và Bradbury (1995) cho rằng tính cách có thể được coi là dễ bị tổn thương trong bối cảnh của các mối quan hệ lãng mạn. Một mặt, tính cách của cả hai có thể đóng vai trò là yếu tố gây căng thẳng trong mối quan hệ, góp phần tiêu cực vào chất lượng và sự hài lòng của mối quan hệ. Mặt khác, tính cách của đối tác có thể là một công cụ thích nghi hoặc kém thích nghi khi đối phó với căng thẳng. Đặc điểm Big Five liên quan nhiều nhất với sự hài lòng trong mối quan hệ là sự nhạy cảm về thần kinh (Dyrenforth và cộng sự, 2010, Karney và Bradbury, 1995, Solomon và Jackson, 2014). Ví dụ, nghiên cứu về các mối quan hệ lãng mạn cho thấy rằng những người có nhiều đặc điểm của nét tính cách nhạy cảm về thần kinh sẽ diễn giải các tín hiệu mơ hồ trong mối quan hệ của họ một cách tiêu cực hơn (Finn, Mitte, & Neyer, 2013). Hơn nữa, sự dễ chịu, tận tâm và hướng ngoại có mối liên hệ tích cực với sự hài lòng trong mối quan hệ (Dyrenforth et al., 2010). Những người rất dễ chịu, tận tâm và hướng ngoại thể hiện phong cách ứng phó chẳng hạn như chủ động đối phó và đánh giá lại một cách tích cực các tình huống căng thẳng (Watson & Hubbard, 1996). Các quá trình này có thể đóng một vai trò quan trọng trong các mối quan hệ lãng mạn. Cuối cùng, sự cởi mở để trải nghiệm cho thấy những kết quả khác nhau liên quan đến kết quả của mối quan hệ (Dyrenforth và cộng sự, 2010, Karney và Bradbury, 1995, Solomon và Jackson, 2014). Mặc dù, từ lâu người ta đã cho rằng các tính cách của con người dự đoán kết quả của mối quan hệ (Karney & Bradbury, 1995), nhưng các nghiên cứu gần đây hơn cũng chỉ ra rằng sự hài lòng nói chung cũng như việc bước vào các mối quan hệ lãng mạn có thể góp phần vào sự phát triển nhân cách (Soto, 2015, Neyer và Lehnart , 2007).

Bên cạnh Năm đặc điểm lớn, lòng tự trọng cũng liên tục được liên kết với sự hài lòng trong mối quan hệ. Bằng chứng cho thấy rằng việc gán giá trị cho một bản thân có liên quan đến mức độ hạnh phúc được báo cáo trong các mối quan hệ lãng mạn. Một nghiên cứu gần đây sử dụng phương pháp APIM báo cáo tác động tích cực giữa hai người trong mối liên hệ giữa lòng tự trọng và sự hài lòng trong mối quan hệ (Erol & Orth, 2013). Một số giả định lý thuyết nghiên cứu về lòng tự trọng và sự hài lòng ở các cặp đôi lãng mạn. Đầu tiên, lý thuyết đo xã hội học phát biểu rằng lòng tự trọng có thể được xem như là một phép đo xã hội học giám sát sự chấp nhận hay từ chối trong các mối quan hệ giữa các cá nhân (Leary & Baumeister, 2000). Do đó, sự hài lòng trong mối quan hệ sẽ thúc đẩy lòng tự trọng của người bạn đời theo thời gian, trong khi sự không hài lòng sẽ làm giảm lòng tự trọng về lâu dài. Thứ hai, mô hình điều chỉnh sự phụ thuộc (dependency regulation model) đưa ra hướng ngược lại. Một trong hai người trong mối quan hệ lãng mạn sẽ điều chỉnh sự phụ thuộc mà họ thể hiện với người còn lại theo cách tự bảo vệ tùy thuộc vào mức độ an toàn mà họ cảm thấy(Murray et al., 2006, Murray et al., 2000). Cảm giác an toàn phản ánh niềm tin rằng người bạn đời đáp ứng và cam kết với bản thân (Murray, Holmes, Griffin, Bellavia, & Rose, 2001) và có mối liên hệ tích cực với lòng tự trọng. Do đó, những cá nhân có lòng tự trọng thấp sẽ ít cảm thấy an toàn hơn, nhìn nhận bản thân qua con mắt của đối phương kém tích cực hơn, dẫn đến sự hài lòng trong mối quan hệ thấp hơn (Murray et al., 2000). Cuối cùng, theo lý thuyết self-broadcasting theory, lòng tự trọng cao hơn và hành vi hệ quả của yếu tố này có thể ngày càng phổ biến trong xã trong các lĩnh vực xã hội (Srivastava & Beer, 2005). Do đó, đối với các cặp đôi, lòng tự trọng của một cá nhân có thể góp phần làm tăng sự hài lòng trong mối quan vì người bạn đời có thể hài lòng với hành vi của cá nhân đó…

Một nghiên cứu cho thấy lòng tự trọng dự đoán sự hài lòng trong mối quan hệ trong khoảng thời gian 12 năm, nhưng sự hài lòng trong mối quan hệ không dự đoán lòng tự trọng (Orth, Robins, & Widaman, 2012). Cuối cùng, có bằng chứng cho thấy lòng tự trọng và chất lượng mối quan hệ đan xen hai chiều trong khoảng thời gian ba năm (Mund, Finn, Hagemeyer, Zimmermann, & Neyer, 2015).

Tham khảo: Liên hệ giữa tính cách và thành công sự nghiệp

Bằng chứng thực nghiệm chứng thực mối liên hệ giữa Năm đặc điểm lớn và lòng tự trọng

Cụ thể hơn, đặc điểm tính cách nhạy cảm và hướng ngoại có mối liên hệ chặt chẽ nhất với lòng tự trọng, trong khi sự dễ chịu, tận tâm và cởi mở cho thấy mối tương quan nhỏ với lòng tự trọng (Robins và cộng sự, 2001). Các đặc điểm tính cách đã được phát hiện có liên quan đến vô số kết quả trong cuộc sống, bao gồm hình thành bản sắc cá nhân (Ozer & Benet-Martinez, 2006), ảnh hưởng tích cực và hỗ trợ xã hội, từ đó có liên quan đến lòng tự trọng (Luyckx et cộng sự, 2013, Swickert và cộng sự, 2004). Tuy nhiên, theo hiểu biết của các nhà nghiên cứu trong nghiên cứu này, vai trò điều hòa của lòng tự trọng đối với mối liên hệ giữa các đặc điểm của Big Five và sự hài lòng trong mối quan hệ vẫn chưa được khám phá trong bối cảnh của mối quan hệ lãng mạn. Có ý kiến cho rằng lòng tự trọng có thể “cung cấp manh mối về cơ chế liên kết năm đặc điểm lớn của tính cách với những kết quả này”, chẳng hạn như sự hài lòng trong mối quan hệ (Robins và cộng sự, 2001, trang 2). Nghiên cứu hiện tại xem xét vai trò của lòng tự trọng với tư cách là yếu tố trung gian điều hòa mối liên hệ giữa năm đặc điểm tính cách lớn và sự hài lòng trong mối quan hệ ở các cặp đôi.

Tham khảo: Thay đổi tính cách con người?

Nguồn: Big Five traits and relationship satisfaction: The mediating role of self-esteem - Science Direct