Chứng sợ mùi cơ thể (Bromidrophobia) là kết quả của việc ngày nay có nhiều người chú trọng đến sự sạch sẽ đến mức khiến họ tin rằng mùi cơ thể là bẩn hoặc là điều cấm kỵ. Vấn đề sức khỏe tâm thần này có thể dẫn đến một nỗi ám ảnh về việc luôn muốn đảm bảo có thể loại bỏ hoặc che đi những mùi thông thường trên cơ thể của mỗi chúng ta. Chứng Bromidrophobics cũng có thể là sợ mùi cơ thể của người khác.
Nguyên Nhân
Giống như chứng sợ vi khuẩn (mysophobia), chứng sợ mùi cơ thể đã đẩy sự sạch sẽ đi quá xa. Bromidrophobia là chứng sợ cảm nhận mùi. Chúng có thể liên quan đến rối loạn ám ảnh cưỡng chế (obsessive-compulsive disorder – OCD). Tuy nhiên, trong OCD, sự ép buộc là phải rửa tay, phải tắm giặt thường xuyên. Trong khi đó, chứng sợ mùi cơ thể có trọng tâm đơn giản là loại bỏ mùi. Sự khác biệt là rất nhỏ và rất khó để nhận biết nhưng chúng rất quan trọng và cần được chẩn đoán tốt nhất bởi một chuyên gia tâm lý.
Mùi Cơ Thể Là Tự Nhiên
Con người, giống như động vật, tỏa ra mùi hương tự nhiên từ cơ thể. Ở một người khỏe mạnh và biết cách tự vệ sinh hợp lý, những mùi này không gây khó chịu. Trên thực tế, những mùi này có chứa pheromone và chúng hoạt động như chất dẫn truyền hóa học. Côn trùng và các động vật khác chủ yếu dựa vào pheromone để kích thích một loạt các hành vi ở con người, những hóa chất này dường như đóng một vai trò trong sự hấp dẫn tình dục, mặc dù vẫn tồn tại một số nghiên cứu tranh cãi về tác dụng này.
Ngày nay, quảng cáo và điều kiện xã hội dạy chúng ta rằng cơ thể tốt nhất là nên có mùi giống như nước hoa, xà phòng, dầu gội đầu và chất khử mùi. Điều này khiến chúng ta dễ dàng hình thành niềm tin rằng bất kỳ mùi hương tự nhiên nào trên cơ thể đều là “xấu” hoặc “hôi” và bạn nên che giấu nó. Trên thực tế, việc loại bỏ hoặc che giấu từng luồng mùi tự nhiên có thể phát ra từ cơ thể con người là điều không thể và không tốt cho sức khỏe.
Chứng sợ mùi cơ thể có thể là kết quả của xung đột giữa nhận thức “lý tưởng” nhưng không thực tế về cách chúng ta nên ngửi và thực tế về mùi tự nhiên của cơ thể chúng ta.
Triệu Chứng
Hầu hết mọi người đều có thói quen vệ sinh sạch sẽ trước khi ra ngoài hoặc đi đến nơi công cộng. Tắm, gội đầu, thoa chất khử mùi, cạo râu, đánh răng và sử dụng nước hoa hoặc nước hoa yêu thích đều là những hành vi bình thường và lành mạnh. Tuy nhiên, nếu bạn mắc chứng sợ mùi cơ thể thì những điều trên là chưa đủ.
Bạn có thể phát triển thành các “nghi thức” vệ sinh mà bạn buộc bản thân phải tuân theo một cách ám ảnh trước khi rời khỏi nhà. Thời gian tắm của bạn có thể ngày càng trở nên lâu hơn do bạn lo lắng rằng mình không đủ sạch. Một số người mắc chứng sợ mùi cơ thể tắm ba lần trở lên mỗi ngày. Một số người còn làm tổn thương da của họ do chà xát quá mức và do tác dụng làm khô của các sản phẩm vệ sinh.
Nỗi sợ hãi của bạn có thể mở rộng từ các nghi thức vệ sinh trong quá khứ và khiến bạn không thể sử dụng nhà vệ sinh công cộng do lo ngại về mùi. Phụ nữ có thể phát triển nỗi sợ hãi khi ở gần người khác trong chu kỳ kinh nguyệt của họ (vì khi ấy cơ thể có mùi mạnh hơn). Những người mắc chứng sợ mùi cơ thể ở cả hai giới đều mang theo những chiếc túi lớn mọi lúc mọi nơi, chứa đầy những vật dụng khẩn cấp được thiết kế để che giấu bất kỳ mùi nào có thể phát triển (như xịt khử mùi, nước hoa, khử trùng, quần áo thay thế, v.v)
Tham khảo: Cách mùi hương thúc đẩy hành vi
Biến Chứng
Giống như nhiều chứng ám ảnh sợ hãi, chứng sợ mùi cơ thể có xu hướng trầm trọng hơn theo thời gian. Cuối cùng, bạn sẽ tự thấy mình hạn chế các hoạt động của bản thân, và thậm chí là từ bỏ các hoạt động và giao tiếp xã hội thường ngày.
Bạn có thể sẽ trở nên miễn cưỡng khi phải tập thể dục hoặc thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào có thể gây đổ mồ hôi, từ chối đi bất cứ đâu mà không có nhà vệ sinh thoáng sạch và dễ chịu - nơi bạn có thể thực hiện các biện pháp để kiểm soát mùi cơ thể khẩn cấp. Thậm chí, chứng sợ mùi cơ thể còn có thể làm phát triển chứng sợ xã hội hoặc thậm chí là chứng sợ nơi công cộng (agoraphobia), vì sợ rằng bạn có thể rơi vào tình huống mà bạn không thể phát hiện ra bất kỳ mùi cơ thể nào đó có thể tỏa ra ở mình.
Biện Pháp Cải Thiện
Nếu cảm thấy bạn đang bị ám ảnh về mùi cơ thể, bạn có thể tìm gặp các chuyên gia tâm lý và sức khỏe tâm thần. Thông thường, để giúp bạn cải thiện tình trạng, liệu pháp nhận thức-hành vi (CBT) nói chung là phương pháp điều trị được lựa chọn. Trong liệu pháp này, bạn sẽ học được cách suy nghĩ lành mạnh hơn về cơ thể của chính bạn và mùi hương mà nó tỏa ra, các kỹ thuật thư giãn để quản lý sự lo lắng của bạn. Bạn cũng sẽ tập chấp nhận mùi hương của chính bạn thông qua một loạt các bài tập được gọi là giải mẫn cảm có hệ thống.
Tham khảo: Liệu pháp mùi hương
Kết Lại
Việc vượt qua nỗi ám ảnh không bao giờ là dễ dàng, nhưng nếu được điều trị đúng cách với chứng sợ mùi cơ thể, bạn có thể sớm trở lại với cuộc sống thường nhật.
Nguồn: Understanding Bromidrophobia or Fear of Smelling Bad - Verywellmind