Sự căng thẳng, gián đoạn trong thói quen, ở trong một không gian quá lâu, thiếu giao tiếp xã hội và giảm hoạt động thể chất do dịch Covid đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của bạn.
Điều quan trọng là nhận ra các dấu hiệu của sự căng thẳng để bạn có thể giải quyết và nhận được sự trợ giúp cần thiết.
Những thói quen nhỏ có thể tạo ra những cải thiện lớn về sức khỏe tinh thần của bạn, bao gồm tập thể dục hàng ngày, dành thời gian cho việc lo lắng, viết nhật ký, duy trì kết nối xã hội và quản lý thông tin truy cập trên mạng xã hội
Hiện tại, có rất nhiều lời khuyên được đưa ra về cách giữ cho bản thân khỏe mạnh về thể chất trong đại dịch coronavirus, chẳng hạn như rửa tay và thực hành cách ly xã hội.
Nhưng quản lý sức khỏe tinh thần trong thời gian này cũng quan trọng không kém đối với sức khỏe nói chung . Vì vậy, trong khi đại dịch đang diễn ra, hãy thực hiện các bước để chăm sóc sức khỏe tâm thần của bạn. Nếu không chủ động chăm sóc tinh thần và cảm xúc của mình trong thời gian này, bạn có thể nhận thấy sức khỏe tâm thần bị suy giảm.
Tại sao đại dịch COVID-19 có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ tâm thần?
Có nhiều lý do khiến đại dịch coronavirus có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của bạn. Nhận thức được các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn có thể giúp bạn thực hiện các bước để chống lại những vấn đề này.
Sự căng thẳng
Sợ bị nhiễm vi-rút và lo lắng về những hóa đơn phải chi trả chỉ là hai trong số những căng thẳng diễn ra trong tình huống hiện tại
Bạn có thể phải đối phó với nhiều vấn đề thực tế khác nhau — từ việc tìm ra giải pháp chăm sóc trẻ đến việc tìm cách giữ cho doanh nghiệp nhỏ của bạn sống sót qua mùa dịch. Và bạn cũng có khả năng phải đối mặt với rất nhiều điều không chắc chắn trong thời gian bất ổn định này.
Vẫn còn rất nhiều điều chúng ta chưa biết về loại virus này. Cuộc sống hàng ngày của bạn có thể thay đổi nhanh chóng khi các quy định và khuyến nghị tiếp tục được áp dụng liên quan đến giãn cách xã hội.
Thói quen bị gián đoạn
Nhiều người phải làm việc tại nhà và cùng lúc trông con cái. Và hầu hết các cuộc tụ họp và sự kiện xã hội đã bị hoãn lại.
Bất kể bạn sống ở đâu, thói quen của bạn có thể đã bị gián đoạn theo một cách nào đó. Có ít cấu trúc hơn, lịch trình nhiều thay đổi hơn và hoàn toàn không chắc chắn về việc những điều này sẽ kéo dài trong bao lâu và ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe tâm thần của bạn.
Cabin fever
Cabin fever, hay còn gọi là sốt cabin, là một tình trạng xảy ra khi ai đó bị kẹt quá lâu trong một nơi nào đó. Việc ở trong nhà một khoảng thời gian dài có thể khiến bạn cảm thấy bồn chồn. Đối với một số người, nó gây ra lo lắng. Đối với những người khác thì gây ra sự nhàm chán. Nếu không được giải quyết nhanh chóng, những cảm xúc này có thể dẫn đến suy giảm sức khỏe tâm thần.
Thiếu giao tiếp xã hội
Đối với hầu hết mọi người, đại dịch Covid có nghĩa là ít tiếp xúc với xã hội hơn. Một số bị tách khỏi các thành viên trong gia đình và đồng nghiệp. Những người khác sống một mình và không thể gặp mặt trực tiếp bất kỳ ai.
Mặc dù một số người có thể sử dụng mạng xã hội, gọi điện thoại và trò chuyện video để giữ kết nối, nhưng không phải ai cũng có những người mà họ có thể liên hệ theo cách này. Và vì giao tiếp xã hội rất quan trọng đối với một tinh thần khoẻ mạnh, ít sự tiếp xúc bên ngoài có thể dẫn đến cảm giác trầm cảm và lo lắng.
Giảm hoạt động thể chất
Bạn thường đi bộ nửa dặm để đi tàu hay bạn có một công việc đòi hỏi nhiều vận động thể chất, thì rất có thể tình hình công việc hiện tại của bạn có thể không yêu cầu bạn phải di chuyển nhiều như bạn thường làm.
Nhiều phòng tập thể dục đã đóng cửa (tự nguyện hoặc do quy định của địa phương) trong nỗ lực hỗ trợ giãn cách xã hội. Vì vậy, bạn có thể có ít hơn các cơ hội tập thể dục - vốn là hoạt động giúp bạn giải tỏa.
Những dấu hiệu cần chú ý
Nếu trước đây bạn bị trầm cảm, lo âu hoặc một bệnh tâm lý khác, các triệu chứng của bạn có thể tăng lên trong thời gian bị căng thẳng. Và ngay cả khi sức khỏe tinh thần của bạn tốt trước đại dịch, bạn có thể nhận thấy các triệu chứng mới xuất hiện.
Điều quan trọng cần nhớ là mọi người đều không hoặc “khỏe mạnh về tâm thần” hoặc “bị bệnh tâm thần”. Sức khỏe tâm thần là một quá trình được duy trì một cách liên tục. Và tại bất kỳ thời điểm nào, bạn có thể thấy tinh thần lên hoặc xuống liên tục dựa trên những gì đang diễn ra xung quanh bạn.
Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo cho thấy có thể sức khỏe tâm thần của bạn bị suy giảm:
Tâm trạng thay đổi
Bạn có thể cảm thấy tâm trạng thay đổi một cách nhanh chóng và không thể lường trước. Cho dù bạn cáu kỉnh, buồn bã hay lo lắng hơn mọi khi, thì những cảm xúc này là hoàn toàn bình thường.
Tuy nhiên, những thay đổi lớn hơn trong tâm trạng của bạn có thể là dấu hiệu của một điều gì đó nghiêm trọng đang diễn ra. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc của mình hoặc nếu cảm xúc của bạn khiến bạn khó để làm việc, đó có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn có thể cần phải xác định tình trạng sức khỏe tâm thần của mình.
Thay đổi trong thói quen ngủ
Căng thẳng cũng có thể cản trở đến giấc ngủ. Bạn có thể thấy mình không thể đi vào giấc ngủ hoặc thức dậy liên tục suốt đêm. Mặt khác, bạn có thể thấy mình đang ngủ quá nhiều. Có thể bạn ngủ trưa suốt cả ngày và khó thức dậy vào buổi sáng mặc dù đã nghỉ ngơi cả đêm.
Ngủ quá nhiều hoặc quá ít đều là dấu hiệu của vấn đề tâm thần. Nhưng những vấn đề này cũng có thể là nguyên nhân ảnh hưởng xấu đến tâm lý của bạn. Vì vậy, cả hai vấn đề có thể cần được giải quyết đồng thời.
Khẩu vị và cân nặng thay đổi
Căng thẳng có thể khiến một số người ăn quá nhiều. Những người khác hoàn toàn mất cảm giác thèm ăn. Nếu bạn đang có một sự thay đổi lớn về cảm giác thèm ăn hoặc về cân nặng, đó có thể là dấu hiệu cho thấy mức độ lo lắng của bạn quá cao.
Khó khăn trong hoạt động
Bạn có thể thấy mình gặp khó khăn hơn trong việc tập trung, duy trì công việc và làm việc hiệu quả. Và trong khi sự thay đổi các thói quen có thể khiến việc hoạt động trở nên khó khăn hơn, sức khỏe tinh thần kém cũng có thể là một yếu tố.
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc thực hiện các nhu cầu hàng ngày của mình — đi tắm, làm việc nhà hoặc chăm sóc con cái — thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn cần phải thực hiện các bước để cải thiện sức khỏe tâm thần của mình một cách nghiêm túc.
Cách để cải thiện sức khỏe tâm lý
May mắn thay, có những bước bạn có thể thực hiện để cải thiện sức khỏe tinh thần của mình ngay bây giờ ngay cả khi đang giãn cách xã hội. Dù tình hình dịch bệnh bất ổn đang diễn ra, hãy thực hiện từng bước nhỏ dưới đây mỗi ngày để làm việc với những cảm xúc của bạn.
Để cho cơ thể vận động
Nghiên cứu cho thấy rằng hoạt động thể chất là một yếu tố quan trọng cho một tinh thần tốt. Hãy tìm hiểu những cách bạn vẫn có thể tập thể dục tại chỗ và kết hợp nó vào thói quen hàng ngày của bạn.
Bạn có thể tìm thấy nhiều chương pháp tập luyện tại nhà và chúng sẽ giúp bạn trở nên năng động hơn. Có nhiều ứng dụng, video và cộng đồng thể dục miễn phí có thể giúp bạn tập thể dục nếu bạn không có bất kỳ dụng cụ nào.
Tùy thuộc vào nơi bạn sống — cũng như luật hiện hành và những lời giới thiệu trong khu vực sống của bạn — bạn cũng có thể ra ngoài để tập thể dục. Nếu an toàn, hãy đi bộ, hoặc đi đường dài qua rừng hoặc chạy trên máy chạy bộ.
Bạn cũng không cần nhiều không gian để tập thể dục nếu bạn không có. Bạn vẫn có thể tập luyện từ phòng khách hoặc phòng ngủ của mình với ít hoặc không có dụng cụ nào cả.
Dành thời gian riêng cho sự lo lắng
-Nghe có vẻ trái ngược khi sắp xếp thời gian để lo lắng. Sau cùng, bạn có thể nghĩ rằng bạn đã lo lắng quá nhiều về tình hình công việc.
Nhưng các nghiên cứu cho thấy, việc sắp xếp và dành ra một khoảng thời gian để lo lắng có thể là một cách hiệu quả để ngăn chặn nó xảy ra trong một khoảng thời gian dài. Thay vì lo lắng cả ngày, bạn có thể dành những suy nghĩ lo lắng cho một khoảng thời gian cố định trong khoảng 15 phút.
Đây là cách thực hiện:
Lên lịch thời gian lo lắng. Chọn khung thời gian 15 phút để ngồi và nghĩ về những suy nghĩ lo lắng.
Chỉ lo lắng trong thời gian lo lắng của bạn. Viết nhật ký, nói chuyện với ai đó về điều đó, hoặc chỉ nghĩ về tất cả những điều bạn phải lo lắng.
Đừng lo lắng khi đã hết thời gian. Khi thời gian của bạn kết thúc, hãy đứng dậy và thực hiện một hoạt động nào đó giúp bạn không phải lo lắng.
Trì hoãn những suy nghĩ lo lắng cho khoảng thời gian lo lắng của bạn. Khi bạn thấy mình đang lo lắng ngoài thời gian dự kiến, hãy nhắc nhở bản thân rằng chưa đến lúc và bạn sẽ lo lắng về điều đó sau.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người thường xuyên thực hành kỹ thuật này có thể giảm lo lắng tổng thể. Ngoài ra, họ có thể tập trung hơn và hoàn thành công việc tốt hơn trong suốt thời gian còn lại trong ngày.
Giữ kết nối xã hội
Ngay cả khi bạn không thể ở gần mọi người, bạn vẫn có thể duy trì kết nối với bạn bè, gia đình và cộng đồng.
Sử dụng mạng xã hội để trò chuyện với người thân và bạn bè
Đăng nhận xét, hình ảnh và nội dung ủng hộ trên các trang web xã hội của bạn
Lên lịch gọi video thường xuyên với bạn bè, thành viên gia đình và đồng nghiệp
Gửi thư cho những người thân yêu của bạn. Một tấm thiệp, thư viết tay hoặc ghi chú nhỏ cũng có thể giúp ích rất nhiều cho người khác
Tham gia các diễn đàn và nhóm trực tuyến để bạn nói chuyện với mọi người trong cộng đồng của bạn
Tham dự các cuộc họp trực tuyến của nhà thờ hoặc giáo phái nếu nó phù hợp với hệ thống tín ngưỡng của bạn.
Hỗ trợ những người khác có thể đang cần kết nối xã hội
Bạn có thể tìm thấy được sự an ủi khi kết nối với những người thân yêu của mình hoặc thậm chí là những người lạ trong thời gian này. Và có nhiều cách để tiếp cận và kết nối với mọi người.
Nếu bạn không có ai để liên hệ, hãy tìm các nhóm trực tuyến hiện đang hỗ trợ lẫn nhau. Bạn có thể tìm thấy những nhóm này thông qua mạng xã hội hoặc diễn đàn trực tuyến.
Hãy nhớ rằng bạn luôn có thể đề nghị bắt đầu những mối quan hệ. Có thể có nhiều người khác sẽ đánh giá cao sự hỗ trợ nào đó từ bạn — cho dù đó là cuộc gọi điện thoại để làm quen, email hàng ngày hay trò chuyện video.
Hãy để tâm trí được mở
Mặc dù mọi thứ có thể thực sự tồi tệ lúc này, nhưng đại dịch này sẽ không kéo dài mãi mãi. Vì vậy, hãy cố gắng để tâm trí được mở.
Một ngày nào đó, bạn có thể sẽ kể lại những gì bạn đã làm trong đại dịch. Có thể bạn sẽ kể câu chuyện về cách bạn sống sót sau sự xa rời xã hội hoặc cách bạn vượt qua thời gian này về mặt tài chính.
Nhưng đến một lúc nào đó, các hạn chế sẽ kết thúc và nhiều vấn đề bạn đang căng thẳng hiện nay sẽ không còn là vấn đề nữa. Ghi nhớ điều này sẽ giúp bạn giữ mọi thứ trong quan điểm.
Hãy chọn lọc thông tin bạn tiếp xúc trên mạng xã hội
Mặc dù cập nhật thông tin là điều quan trọng, nhưng việc đọc liên tục những nội dung về coronavirus có thể khiến bạn rơi vào trạng thái căng thẳng. Các phương tiện truyền thông liên tục đưa tin về các trường hợp nhiễm vi rút mới và nói về các khoản phí tử vong. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tâm lý của bạn.
Dưới đây là một số cách lành mạnh để cập nhật thông tin đồng thời quản lý thông tin trên mạng xã hội của bạn:
Đừng mở các kênh tin tức trên TV. Mặc dù bạn có thể rất muốn biết về những thông tin quan trọng, nhưng việc mở TV vào các đài tin tức sẽ không tốt cho bạn. Cam kết chỉ xem một vài chương trình tin tức mỗi ngày và đặt giới hạn thời gian (chẳng hạn như 30 phút vào buổi sáng và 30 phút vào buổi tối)
Hãy quan tâm đến thời gian sử dụng mạng xã hội của bạn. Lướt mạng xã hội quá lâu suốt cả ngày cũng có thể khiến bạn mệt mỏi. Vì vậy, hãy chú ý đến thời gian bạn dành cho nó vì nó có thể ảnh hưởng rất nhiều đến tinh thần của bạn.
Theo dõi những người có thể truyền cảm hứng cho bạn trên mạng xã hội. Nếu bạn theo dõi những người đang đưa ra những dự đoán thảm khốc và phàn nàn về tình huống của họ, bạn có thể sẽ trở nên mệt mỏi. Hãy đảm bảo rằng bạn theo dõi những người dành thời gian nhiều hơn vào việc giúp đỡ, truyền cảm hứng và sự tích cực.
Hãy chọn lọc với nội dung bạn tiếp xúc. Đọc các bài báo và xem các chương trình tập trung vào những gì bạn có thể làm vì sức khỏe chứ không phải những gì các tổ chức đang làm sai.
Tập trung vào những điều bạn có thể kiểm soát
Có rất nhiều thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn trong một đại dịch này. Và suy nghĩ về tất cả những điều này sẽ không thay đổi được điều gì.
Điều quan trọng là tập trung vào những điều bạn có thể kiểm soát, chẳng hạn như những biện pháp bạn đang thực hiện để giữ cho bản thân và gia đình của bạn được an toàn và khỏe mạnh.
Giảm tiếp xúc xã hội không cần thiết, rửa tay và quản lý tài chính chỉ là một trong số những việc làm này. Bạn cũng có thể kiểm soát mức độ bạn chăm sóc bản thân, tần suất bạn nói chuyện với bạn bè và gia đình cũng như lượng thông tin truyền thông mà bạn tiếp xúc.
Hãy luyện tập phương pháp đối phó lành mạnh
Bạn có thể không cần tiếp cận với nhiều kỹ năng đối phó mà bạn thường dùng để giúp bạn xử lý căng thẳng — chẳng hạn như đi tập thể dục hoặc uống cà phê với một người bạn. Vì vậy, điều quan trọng là phải suy nghĩ về những phương pháp lành mạnh mà bạn sẽ sử dụng khi phải đối mặt với những khoảnh khắc lo lắng hoặc lúc cảm thấy buồn.
Khám phá kỹ năng mới mà bạn có thể thực hành, chẳng hạn như viết nhật ký. Bạn cũng có thể khám phá một ứng dụng thiền hoặc một ứng dụng giúp bạn thực hành nhiều kỹ thuật thư giãn và giảm căng thẳng như thư giãn cơ.
Ngoài ra, hãy chú ý đến bất kỳ kỹ năng đối phó không lành mạnh nào mà bạn có thể đang cố gắng dựa vào để mang lại cho bạn sự thoải mái, chẳng hạn như thức ăn hoặc rượu. Những loại chiến lược này có thể phản tác dụng và khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn về lâu dài.
Làm sao để tìm sự giúp đỡ?
Nếu bạn đang đối diện với tinh thần không ổn định mà bạn lo ngại hoặc các chiến lược của bạn không hoạt động để cải thiện tâm trạng của bạn, thì hãy tìm kiếm sự hỗ trợ.
Bạn có thể gọi cho bác sĩ để giải thích những gì bạn đang trải qua. Bạn cũng có thể liên hệ với chuyên gia tâm lý tại địa phương. Nhưng hãy nhớ rằng một số người trong số họ có thể hạn chế tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân vào thời điểm này.
Bạn cũng có thể thử liệu pháp trực tuyến. Nói chuyện với chuyên gia tâm lý được cấp phép qua điện thoại, trò chuyện video hoặc nhắn tin có thể giúp cải thiện sức khỏe tâm thần của bạn và giảm căng thẳng vào thời điểm khuyến khích cách xa xã hội.
Hãy liên hệ với số hotline 0977.729.396 của Viện ngay hôm nay để được tư vấn tận tình.
Hình ảnh một số bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý được đào tạo bài bản và giàu kinh nghiệm của Viện Tâm Lý Việt - Pháp:
Hình ảnh một số hoạt động của Viện Tâm Lý Việt - Pháp: