Định Nghĩa

Trichotillomania (TTM), còn được gọi là chứng rối loạn nhổ lông tóc, là tình trạng người bệnh liên tục giật, xoắn hoặc bứt tóc khỏi bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể vì những lý do phi thẩm mỹ.

Những người mắc chứng trichotillomania sẽ nhổ tóc trên đầu cũng như lông mi, lông mày và/hoặc lông trên các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như vùng nách, mu, cằm, ngực hoặc chân. Họ có thể nhổ tóc một cách cố ý hoặc vô thức.

Triệu Chứng

Theo TLC Foundation for Body-Focused Repetitive Behaviors, chứng cuồng nhổ lông tóc có thể đến rồi đi, dừng lại vài ngày hoặc thậm chí vài tháng trước khi tái diễn. Ngoài ra, hành vi nhổ lông tóc hiếm khi được báo cáo xảy ra trong khi ngủ.

Trichotillomania được phân loại trong Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê các Rối loạn Tâm thần (DSM-5) gần đây nhất là rối loạn phổ ám ảnh cưỡng chế.

Mặc dù trichotillomania có thể biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào từng người, nhưng nó thường có năm đặc điểm riêng biệt:

Nhổ tóc thường xuyên dẫn đến rụng tóc rõ rệt
Cảm giác căng thẳng ngày càng tăng ngay trước khi nhổ tóc hoặc khi cố gắng chống lại hành vi đó
Niềm vui, sự hài lòng hoặc nhẹ nhõm khi nhổ tóc
Rối loạn này không được giải thích như một chứng rối loạn tâm thần nào khác phổ ám ảnh cưỡng chế và không phải do một tình trạng bệnh lý tổng quát như rụng tóc từng vùng.
Rối loạn này gây ra đau khổ hoặc suy giảm đáng kể về mặt lâm sàng trong các lĩnh vực hoạt động xã hội, nghề nghiệp hoặc quan trọng khác.

Các nghi thức và mô hình hành vi sau đây thường diễn ra trước khi diễn ra các hành vi nhổ lông tóc:

Chải tóc
Cảm nhận từng sợi tóc
Kéo tóc
Tìm kiếm gầu và chân tóc

Nguyên Nhân & Các Yếu Tố Rủi Ro

Mặc dù không ai biết chắc chắn nguyên nhân gây ra chứng cuồng nhổ lông tóc, nhưng yếu tố sinh học cũng như các thành phần hành vi, học tập và tâm lý được cho là có vai trò nhất định gây ra chứng này.

Lịch Sử Gia Đình

Có một thành viên trong gia đình hoặc người thân mắc bệnh trichotillomania làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, điều này cho thấy rằng có thể có một yếu tố di truyền đối với tình trạng này. Một nghiên cứu song sinh cho thấy ước tính khả năng di truyền là 76,2%, cho thấy di truyền đóng một vai trò quan trọng.

Các Điều Kiện Đồng Thời Khác

Trichotillomania thường đi cùng với:

Rối loạn trầm cảm
Lột da (rối loạn lột da)
Hội chứng Tourette
Rối loạn ám ảnh cưỡng chế khác

Tham khảo: Rối loạn Tics (Tourette)

Chẩn Đoán

Vì trichotillomania có thể giống với các tình trạng y tế khác liên quan đến rụng tóc, chẳng hạn như rụng tóc từng vùng, chẩn đoán bệnh trichotillomania thường yêu cầu đánh giá cả về da liễu và tâm thần. Chẩn đoán có thể phức tạp vì bản thân chứng rụng tóc từng vùng đôi khi có thể kích hoạt chứng cuồng trichotillomania.

Ở cả thanh thiếu niên và người lớn, việc chẩn đoán chứng cuồng nhổ lông tóc có thể bị cản trở nhiều hơn do người đó miễn cưỡng tiết lộ hành vi nhổ lông tóc của họ.

Trichotillomania là một căn bệnh tương đối hiếm gặp, ảnh hưởng đến 1% đến 2% dân số. Trichotillomania có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi; tuy nhiên, nó dường như phổ biến hơn nhiều ở trẻ em và thanh thiếu niên so với người lớn. Khoảng 90% người trưởng thành mắc bệnh này là nữ.

Ở Trẻ Nhỏ

Ở trẻ nhỏ, tật giật tóc được so sánh với các thói quen khác như mút ngón tay cái hoặc cắn móng tay. Trẻ em dưới 5 tuổi thường vô tình nhổ tóc. Cũng giống như việc mút ngón tay cái tự nhiên ngừng ở hầu hết trẻ em, phần lớn các hành vi sẽ ngừng lại khi lớn.

Trẻ Vị Thành Niên & Thanh Niên

Trichotillomania thường bắt đầu ở độ tuổi từ 9 đến 13. Điều thú vị là phần lớn những người (70% đến 90%) bị ảnh hưởng bởi trichotillomania ở độ tuổi này là nữ. Trong số những người trong độ tuổi này, chứng cuồng nhổ lông tóc có xu hướng mãn tính.

Ngoài ra, những người này thường có các nghi thức truyền miệng liên quan đến việc nhổ tóc, chẳng hạn như nhai hoặc liếm môi, hoặc thậm chí là ăn tóc. Khoảng 1% đến 3% cá nhân trong độ tuổi đại học ở Hoa Kỳ mắc chứng cuồng nhổ lông tóc.

Điều Trị

Tâm lý trị liệu

Các kỹ thuật hành vi nhận thức đã chứng minh một số hiệu quả trong điều trị chứng cuồng giật tóc. Nổi bật trong số này là liệu pháp đảo ngược thói quen, nhằm mục đích giúp mọi người phát triển các kỹ năng để giảm các hành vi có hại của họ, bao gồm:

Tự giám sát (đào tạo nhận thức)
Phát hiện các yếu tố trigger
Sửa đổi môi trường để giảm khả năng hành vi kéo
Xác định hành vi thay thế không tương thích với hành vi nhổ lông tóc

Thuốc

Hiện tại, có rất ít bằng chứng cho thấy các loại thuốc có hiệu quả trong điều trị chứng cuồng nhổ lông tóc.

Ứng Phó

Thay thế hành vi bằng một thói quen lành mạnh

Hãy thử bóp một quả bóng thư giãn, vẽ tranh, hoặc hỏi chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn về một số ý tưởng khác.

Tham khảo: Cách từ bỏ thói quen xấu

Thực hành các kỹ thuật thư giãn

Cho rằng chứng cuồng nhổ lông tóc thường cùng tồn tại với các bệnh tâm thần khác, nên học và thực hành các kỹ thuật thư giãn.

Lập một biểu đồ

Mỗi ngày bạn không nhổ lông tóc, hãy thêm một nhãn dán hoặc dấu kiểm và tự thưởng cho mình sau một vệt. Hãy thử treo biểu đồ trong một căn phòng nơi bạn hay nhổ tóc.

Tìm kiếm sự hỗ trợ

Nói chuyện với những người hiểu những gì bạn đang trải qua luôn hữu ích. Nếu bạn đang gặp rắc rối đối với rối loạn này hoặc các hành vi self injury hoặc self harm, hãy liên hệ tới các chuyên gia tại Viện Tâm lý Việt – Pháp để được hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Tham khảo: Giải thích về hành vi tự hại

Lời Kết

Rối loạn nhổ lông tóc cũng có thể được coi như một dạng sel-injury; nó cũng có điểm khác biệt so với các hành vi self harm, tuy nhiên nó sẽ không trở nên nguy hiểm nếu bạn nhận thức nó sớm và kịp thời điều trị. Trị liệu cùng chuyên gia luôn là phương án hàng đầu giúp bạn giải quyết căn bệnh nhanh chóng và sớm trở lại với cuộc sống thường nhật.

Nguồn: Verywellmind – What Is Trichotillomania (TTM)?

Source link

Tổng Hợp Kiến Thức Tâm Lý A-Z

Rối Loạn Nhổ Lông Tóc (Trichotillomania) Là Gì?