Lãnh Đạo Tích Cực: Chìa Khóa Kiến Tạo Thành Công Bền Vững

Trong bối cảnh kinh doanh hiện đại với những biến đổi không ngừng, các mô hình lãnh đạo truyền thống vốn tập trung vào việc khắc phục yếu kém đang dần bộc lộ hạn chế. Thay vào đó, lãnh đạo tích cực nổi lên như một học thuyết quản trị đã được kiểm chứng, có khả năng khai phóng tiềm năng con người và mang lại những thành quả đột phá cho tổ chức.

Bài báo này sẽ giúp bạn:

• Hiểu đúng bản chất của Lãnh đạo Tích cực và các nguyên tắc cốt lõi.
• Thấy rõ lợi ích đã được chứng minh: tăng hiệu suất, giảm kiệt sức và giữ chân nhân tài.
• Nắm bắt các công cụ thực tiễn như mô hình PERMA để áp dụng ngay vào công việc lãnh đạo

Lãnh Đạo Tích Cực Là Gì?

Lãnh đạo tích cực không phải là một xu hướng nhất thời hay chỉ đơn thuần là việc duy trì thái độ lạc quan. Theo định nghĩa của Giáo sư Kim Cameron, một trong những học giả hàng đầu về lĩnh vực này, phương pháp này tập trung vào việc khuếch đại các điểm mạnh và yếu tố tích cực thay vì chỉ xử lý các vấn đề tồn tại.

Một nhà lãnh đạo tích cực sẽ chủ động kiến tạo một môi trường làm việc dựa trên bốn trụ cột chính:

• Tạo dựng môi trường làm việc tích cực: Nuôi dưỡng một không gian làm việc nơi lòng biết ơn, sự ghi nhận và các tương tác tích cực chiếm ưu thế, từ đó nâng cao năng lượng chung của tổ chức.
• Xây dựng các mối quan hệ tích cực: Chú trọng phát triển sự tin tưởng, tôn trọng lẫn nhau và tinh thần hợp tác, tạo nên một mạng lưới hỗ trợ vững chắc.
• Thúc đẩy giao tiếp mang tính xây dựng: Sử dụng ngôn ngữ khẳng định, cung cấp phản hồi có định hướng phát triển và duy trì một tinh thần đối thoại cởi mở.
• Tạo dựng ý nghĩa trong công việc: Giúp mỗi thành viên nhận thức rõ giá trị và tác động từ công việc của họ đối với mục tiêu chung của tổ chức và xã hội.

Mục tiêu cuối cùng là tạo ra “hiệu suất vượt chuẩn” (positively deviant performance) – những thành tựu vượt xa các tiêu chuẩn thông thường.

Tầm Quan Trọng và Tác Động Đối Với Tổ Chức

Hiệu quả của lãnh đạo tích cực đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu khoa học với những kết quả có thể đo lường:

1. Cải thiện hiệu suất và kết quả kinh doanh: Các phân tích thực nghiệm cho thấy lãnh đạo tích cực có mối tương quan thuận với sự gắn kết của nhân viên, từ đó trực tiếp nâng cao năng suất, lợi nhuận và giảm thiểu tỷ lệ luân chuyển nhân sự.
2. Nâng cao phúc lợi và giữ chân nhân sự: Một tổng quan hệ thống trên tạp chí Heliyon chỉ ra rằng các phong cách lãnh đạo tích cực (như lãnh đạo chuyển đổi, phục vụ) góp phần làm giảm căng thẳng, ngăn ngừa tình trạng kiệt sức và cải thiện đáng kể sức khỏe tinh thần của người lao động.
3. Xây dựng văn hóa tổ chức bền vững và thích ứng: Lãnh đạo tích cực khởi tạo một “vòng lặp phát triển”: nhân viên được trao quyền sẽ chủ động và sáng tạo hơn, giúp tổ chức tăng cường năng lực thích ứng và đổi mới một cách bền vững.

>> Tham khảo: Nhân Viên Hạnh Phúc – Doanh Nghiệp Phát Triển

Phương Pháp Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Quản Trị

Để triển khai lãnh đạo tích cực một cách có hệ thống, các nhà quản lý có thể tham khảo các mô hình và chiến lược sau:

Mô hình PERMA-Lead: Khung Hành Động 5 Yếu Tố

Đây là một công cụ được cấu trúc hóa giúp triển khai các nguyên tắc lãnh đạo tích cực vào thực tiễn hàng ngày.

Yếu tố	Ví dụ hành động Triển khai
P – Positive Emotions (Cảm xúc Tích cực)	Bắt đầu các cuộc họp bằng việc công nhận những thành tựu gần đây của đội nhóm hoặc cá nhân.
E – Engagement (Sự gắn kết)	Phân công nhiệm vụ phù hợp với năng lực và sở trường của nhân viên để tối ưu hóa sự cống hiến.
R – Relationships (Mối quan hệ)	Thiết lập các chương trình cố vấn (mentorship) hoặc các hoạt động kết nối liên phòng ban để tăng cường hợp tác.
M – Meaning (Ý nghĩa)	Truyền thông một cách nhất quán về tầm nhìn và sứ mệnh của công ty, liên hệ công việc hàng ngày với các mục tiêu lớn hơn.
A – Accomplishment (Thành tựu)	Thiết lập các mục tiêu rõ ràng và ghi nhận các cột mốc quan trọng để tạo động lực và cảm giác hoàn thành công việc.

>> Tham khảo: Sức Khỏe Tinh Thần Nơi Làm Việc: Hiểu Đúng và Hành Động Đúng

Các Nguyên Tắc Hành Động Bổ Sung

• Quy tắc Phản hồi 3:1: Đảm bảo rằng với mỗi góp ý mang tính xây dựng, có ít nhất ba lời ghi nhận về những điểm đã thực hiện tốt.
• Bắt đầu bằng câu hỏi tích cực: Thay vì chỉ tập trung vào câu hỏi “Vấn đề là gì?”, hãy đặt thêm câu hỏi “Đâu là cơ hội trong thách thức này?”.
• Phát triển Mạng lưới Năng lượng: Xác định và bồi dưỡng những cá nhân có ảnh hưởng tích cực, tạo điều kiện để họ lan tỏa năng lượng đó trong toàn tổ chức.

>> Tham khảo: Chương Trình Tâm Lý Doanh Nghiệp – Giải Pháp Chăm Sóc Nhân Sự Toàn Diện

Kết luận

Lãnh đạo tích cực không có nghĩa là bỏ qua các thách thức, mà là một chiến lược quản trị có chủ đích nhằm xây dựng nội lực cho tổ chức thông qua việc nuôi dưỡng sự lạc quan, kết nối và ý nghĩa. Trong môi trường kinh doanh hiện nay, đây là một năng lực lãnh đạo thiết yếu, giúp doanh nghiệp không chỉ đứng vững trước biến động mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh và phát triển một cách bền vững.

References

Azila-Gbettor, E. M., Honyenuga, B. Q., Atatsi, E. A., Laryea, C. N. A., & Quarshie, A. N. K. (2024). Reviewing the influence of positive leadership on worker well-being: A comprehensive analysis. Heliyon, 10(2), e24134. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e24134

Cameron, K. S. (2012). Positive leadership: Strategies for extraordinary performance (2nd ed.). Berrett-Koehler Publishers.

Ebner, M. (n.d.). The PERMA-Lead® model. PERMA-Lead. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2025, từ https://www.perma-lead.com/en/perma-lead

Garvin, D. A., & Wagonfeld, A. B. (2013). Google’s Project Oxygen: Do managers matter? (HBS No. 9-313-110). Harvard Business School Publishing.

Redín, D. M., Meyer, M., & Rego, A. (2023). Positive leadership action framework: Simply doing good and doing it well. Frontiers in Psychology, 13, 977750. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.977750