Bệnh Đa Xơ Cứng Và Trầm Cảm: Lời Khuyên Cho Sức Khỏe Tinh Thần

Nếu bạn bị bệnh đa xơ cứng (Multiple Sclerosis – MS), bạn có khả năng bị trầm cảm cao hơn. Trên thực tế, đây là một trong những triệu chứng MS phổ biến nhất. Có đến một nửa số người mắc bệnh sẽ bị trầm cảm vào một thời điểm nào đó.
Đó là lý do tại sao, một điều đặc biệt quan trọng là phải lưu ý đến tâm trạng của bạn và chăm sóc tâm trí giống như bạn chăm sóc cơ thể.

Những tình trạng mãn tính liên quan đến sức khỏe có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn. Điều đó đúng khi MS khiến bạn gặp khó khăn trong công việc hoặc khi làm những thứ bạn thích.
Bạn có thể cảm thấy đau buồn vì những điều thay đổi, rồi sau đó lại tiếp tục tiến lên. Nhưng thỉnh thoảng, có những thứ đột ngột bùng lên hoặc thay đổi những gì trong khả năng của bạn dẫn đến trầm cảm. Và căng thẳng khi có một vấn đề sức khỏe mãn tính cũng có thể kéo theo việc trầm cảm.
Các nhà nghiên cứu cho rằng có những mối liên hệ khác giữa MS và trầm cảm. Bạn có thể nghe về việc MS được mô tả như một bệnh viêm dây thần kinh. Điều đó có nghĩa là nó gây viêm hệ thống thần kinh của bạn, tình trạng viêm đó có thể dẫn đến trầm cảm.
MS cũng có thể làm tổn thương các vùng não giúp kiểm soát cảm xúc của bạn. Một số loại thuốc được kê đơn điều trị, như corticosteroid và thuốc interferon, cũng có thể gây trầm cảm hoặc làm cho tình trạng trầm trọng hơn.

Mọi người đều có thể cảm thấy buồn bã trong một thời gian. Nhưng nếu bạn thường xuyên cảm thấy buồn, chán nản hoặc tuyệt vọng trong thời gian 2 tuần hoặc hơn và bạn không quan tâm đến những việc bạn thường thích (như ăn uống hoặc dành thời gian cho những người thân yêu), bạn có thể đang có những dấu hiệu trầm cảm.
Một số triệu chứng khác của trầm cảm có thể rất giống các dấu hiệu của MS, như cảm thấy đặc biệt mệt mỏi hoặc khó tập trung và đưa ra quyết định. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị trầm cảm. Họ sẽ làm một số bài kiểm tra để chắc chắn, thậm chí có thể biết được liệu các triệu chứng của bạn có liên quan đến MS, hay các rối loạn như trầm cảm.

Điều trị trầm cảm sẽ trở thành một phần trong kế hoạch điều trị MS của bạn. Bác sĩ sẽ theo dõi những thay đổi tâm trạng và giúp bạn đưa ra chiến lược điều trị phù hợp. 
Điều đó cho thấy rằng, kế hoạch điều trị của bạn nhìn qua có vẻ giống như bất kỳ ai khác đang gặp phải trầm cảm. Bác sĩ có thể khuyến nghị liệu pháp trò chuyện (có thể được biết đến như liệu pháp tâm lý) hoặc uống thuốc chống trầm cảm. Nếu bác sĩ kê đơn những thuốc này, có thể bạn sẽ phải thử các liều lượng khác, những loại thuốc khác nhau để tìm ra sự kết hợp phù hợp nhất cho bản thân.

Nếu bạn được chẩn đoán mắc trầm cảm, bạn cần tuân theo kế hoạch điều trị của mình. Nhưng bạn có thể làm nhiều hơn để điều chỉnh tâm trạng của mình. Những bước này tốt cho bất kỳ ai bị MS, ngay cả khi không bị trầm cảm. 

Hoạt động giúp giảm bớt căng thẳng và có tác động tích cực đến các chất hóa học gây trầm cảm trong não. Nó cũng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng MS. Hãy trao đổi với bác sĩ về loại hình tập luyện nào là tốt nhất cho bạn.  

Căng thẳng cũng là một phần của cuộc sống. Nhưng khi bị MS, bạn càng làm nhiều để giảm bớt căng thẳng thì càng tốt cho não và cơ thể bạn. Các bài tập yoga, thiền, và giành thời gian cho người khác cũng là cách để làm giảm căng thẳng hiệu quả. 

Có một mạng lưới hỗ trợ tốt là điều quan trọng với tất cả mọi người. Đặc biệt khi bạn bị MS, điều đó mang tính quyết định. CẢm giác cô đơn hoặc bị cô lập làm tăng nguy cơ trầm cảm. Tuy nhiên, ở gần gia đình hoặc bạn bè có thể làm tăng tình cảm. Điều này cũng làm tăng khả năng được trợ giúp của bạn khi cần.
Hãy chia sẻ tình trạng sức khỏe cho nhóm chuyên gia chăm sóc sức khoẻ của bạn. Nếu có điều gì thay đổi, hãy cho bác sĩ biết.

Bạn có thể không muốn nhắc đi nhắc lại tình trạng của mình, nhưng chia sẻ những gì bạn đang trải qua có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Việc gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần, như một nhà tâm lý học hoặc nhân viên xã hội, là một ý tưởng tuyệt vời. Hãy nghĩ đến việc tham gia một nhóm hỗ trợ những người bị MS. Nhưng đừng dừng lại ở đó, hãy nói chuyện với mọi người. Ở bên cạnh những người đang đối phó với cùng một căn bệnh có thể nhắc nhở bạn rằng bạn không đơn độc. Nó cũng có thể cho bạn những ý tưởng mới để giải quyết các vấn đề liên quan đến MS.

Lắng nghe cơ thể bạn và hãy nói “không” khi cần thiết. Hãy đảm bảo việc ngủ đủ giấc để não bộ và cơ thể có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi. Nếu bạn dành nhiều thời gian ngủ mà vẫn cảm thấy kiệt sức, hãy gặp bác sĩ. Có thể đã đến lúc cần thay đổi kế hoạch điều trị.
Làm những việc này có thể trở nên khó khăn hơn ngay khi bạn cần chúng nhất, tức là khi các triệu chứng MS của bạn trầm trọng hơn. Rèn luyện sức đề kháng có thể sẽ hữu ích. Nó nhấn mạnh đến các chiến lược có thể giúp bạn vững vàng trở lại. Việc này bao gồm một số điều như duy trì hoạt động xã hội, và dành thời gian để thư giãn khi bạn cần. Nhưng nó bổ sung các chiến lược tinh thần khác có thể đặc biệt hữu ích khi các triệu chứng xấu đi, chẳng hạn như:

1. Duy trì sự linh hoạt: Điều này là thay đổi cách bạn thường nghĩ. Sự hài hước và cái nhìn tích cực có thể giúp ích rất nhiều khi bạn đang giải quyết 1 số vấn đề nghiêm trọng mà MS có thể tạo ra.

2. Lập kế hoạch trước: Có những thách thức thực tế nghiêm trọng có thể nảy sinh. Bạn có thể làm giảm bớt những thách thức và mối lo âu đi kèm nếu bạn lên kế hoạch cho chúng. Ví dụ, khi bạn bắt đầu di chuyển ít hơn, bạn có thể làm việc chậm rãi hơn để việc di chuyển trong nhà bằng xe lăn dễ dàng hơn.

3. Tìm kiếm những ý nghĩa: Điều này có nghĩa là tham gia vào cộng đồng của bạn thông qua sự tiếp cận, sở thích và các tổ chức tôn giáo. Hoặc có thể dành thời gian với bạn bè và gia đình. Tham gia nghệ thuật, âm nhạc và văn học có thể là cách tốt để kết nối với những điều có ý nghĩa trong cuộc sống.

Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT) cũng có thể sẽ hữu ích. Với sự giúp đỡ của chuyên gia trị liệu, bạn xác định được điều gì là giá trị nhất và sau đó phát triển các cách để theo đuổi những điều đó, bất chấp các triệu chứng MS của bạn.
Dù bạn áp dụng phương pháp nào, điều quan trọng là phải tìm kiếm sự trợ giúp khi bạn cần. Có khoảng 15% người bị MS tự tử. Bác sĩ của bạn có thể giới thiệu bạn tới gặp một nhà tâm lý học phục hồi chức năng chuyên về MS.