ASMR: Hơn Cả Cảm Giác Thỏa Mãn

Hãy tưởng tượng bạn đang ngồi trong một thư viện yên tĩnh. Mọi người xung quanh bắt đầu thì thầm, tiếng gõ nhẹ nhàng của bàn phím vang lên, và ai đó nhẹ nhàng cắn một miếng táo giòn. Đối với nhiều người, đây có thể là những tiếng ồn gây khó chịu trong không gian tĩnh lặng. Nhưng đối với một số khác, đó lại là cảm giác râm ran dễ chịu gọi là ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response).

ASMR Dưới Góc Nhìn Tâm Lý Học

ASMR, hay còn gọi là “phản ứng kích thích cảm giác tự động”, là một cảm giác râm ran nhẹ nhàng xuất phát từ đỉnh đầu lan tỏa xuống toàn bộ cơ thể. Cảm giác này thường đi kèm với sự thư giãn sâu và bình tĩnh. Trong những năm gần đây, hiện tượng này đã nổi lên như một làn sóng mạnh mẽ trên Internet, với hàng triệu video ASMR xuất hiện trên YouTube và các nền tảng mạng xã hội. Từ những âm thanh thì thầm, tiếng gõ nhẹ, cho đến những màn đóng vai như kiểm tra y tế hay hướng dẫn gấp khăn – tất cả đều nhằm kích thích cảm giác “tingling” này.

Từ góc độ tâm lý học, ASMR giống như một hiện tượng phức tạp của sự cảm nhận và cảm xúc. Những nghiên cứu đầu tiên đã chỉ ra rằng những người trải nghiệm ASMR có thể có sự kết nối ít chặt chẽ hơn giữa các vùng não liên quan đến xử lý cảm giác, cảm xúc, và sự chú ý. Điều này có thể giải thích tại sao một số người lại cảm nhận rõ rệt sự thư giãn khi xem video ASMR, trong khi người khác lại không cảm thấy gì đặc biệt.

>>> Tham khảo: Những Sự Thật Thú Vị Về Bộ Não Con Người

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ASMR có thể liên quan đến những thay đổi sinh lý như giảm nhịp tim, tăng sự dẫn truyền của da, và thậm chí là sự giãn đồng tử. Điều này cho thấy, mặc dù ASMR chủ yếu được mô tả qua những trải nghiệm cá nhân và chủ quan, nhưng nó vẫn có cơ sở sinh lý cụ thể. Nó có thể giúp những người trải nghiệm cảm thấy bình tĩnh hơn, giảm căng thẳng (stress) và thậm chí giúp họ dễ ngủ hơn.

Dưới góc độ thực tế, nhiều người đã sử dụng ASMR như một cách để đối phó với căng thẳng, lo âu, và mất ngủ. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Liệu cảm giác này có phải là một “liều thuốc” thực sự cho tâm hồn? Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người nhạy cảm với ASMR cảm thấy thoải mái, bình tĩnh hơn, và ít căng thẳng hơn sau khi xem video ASMR so với những người không nhạy cảm. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo rằng hiệu ứng này có thể là kết quả của sự kỳ vọng hoặc “hiệu ứng giả dược” – tức là chúng ta cảm thấy tốt hơn chỉ vì tin rằng mình sẽ cảm thấy vậy.

ASMR hiện vẫn là một lĩnh vực mới mẻ và đang được nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động và tiềm năng của nó đối với sức khỏe tâm thần. Một điều chắc chắn là sự bùng nổ của ASMR trên Internet đã mở ra một kỷ nguyên mới cho việc sử dụng âm thanh và video như một liệu pháp tinh thần, đặc biệt đối với giới trẻ. Và nếu bạn là một người đã từng cảm nhận sự râm ran dễ chịu khi xem video ASMR, bạn không hề cô đơn!

Các Loại ASMR

Nếu bạn là fan của ASMR, chắc hẳn đã từng trải qua cảm giác “rần rần” khi xem những video mà người khác làm những việc nhỏ nhặt đầy tập trung. Một số tình huống có thể kích thích cảm giác này là: khi bạn được đo chân để mua giày, có người trang điểm lên mặt bạn, chải tóc, hay cắt tóc cho bạn, hoặc đơn giản là khi bạn xem ai đó gấp một tờ giấy thật gọn gàng. Đôi khi, chỉ cần một giọng nói nhẹ nhàng giải thích gì đó cũng đủ để “rợn da gà.”

ASMR có thể đến từ bất cứ đâu, từ những tình huống hằng ngày đến những âm thanh, hình ảnh mà chúng ta vô tình tiếp xúc. Dưới đây là một số “trigger” ASMR phổ biến nhất:

• Tiếng nhai thức ăn giòn rụm

• Giao tiếp bằng mắt

• Chơi đùa với mái tóc

• Ngâm nga những giai điệu quen thuộc

• Những hoa văn ánh sáng lấp lánh

• Những động tác mát-xa nhẹ nhàng

• Âm thanh lật trang sách

• Trộn màu sơn

• Chú ý cá nhân đặc biệt (như khi bạn được chăm sóc, cắt tóc hoặc trang điểm)

• Âm thanh gõ nhịp

• Tiếng gõ bàn phím

• Xem người khác tập trung làm việc gì đó

• Những lời thì thầm nhẹ nhàng

Mỗi người lại có những “gu” ASMR riêng và cảm giác mạnh yếu khác nhau. Vậy bạn thích nhất kiểu ASMR nào? Hãy khám phá để biết thêm về sở thích của mình và tận hưởng cảm giác thư giãn này nhé! 

Tại Sao Một Số Người Thích Xem ASMR?

ASMR đã trở thành hiện tượng sốt dẻo trên mạng, với hàng triệu video gây nghiện trên YouTube và các nền tảng xã hội khác. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi tại sao ASMR lại thu hút đến vậy? Hãy cùng khám phá ba lý do chính khiến ASMR trở thành món ăn tinh thần yêu thích của nhiều người nhé!

ASMR Và Tâm Trạng: Liều Thuốc Thư Giãn Tự Nhiên

Bạn có biết rằng ASMR có thể biến ngày tồi tệ thành một trải nghiệm cực kỳ thư giãn? Nghiên cứu cho thấy những người trải nghiệm ASMR thường cảm thấy phấn khích, bình tĩnh hơn và ít căng thẳng, buồn bã hơn sau khi xem các video ASMR. Điều này đặc biệt đúng với những ai nhạy cảm với ASMR, vì họ dễ dàng cảm nhận được những cảm xúc tích cực như sự yên bình và thư thái. Một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng 80% người xem cảm thấy vui vẻ hơn và cải thiện tâm trạng sau khi xem ASMR, đặc biệt là đối với những người đang trong trạng thái trầm cảm. Điều thú vị là, nhiều người vẫn cảm thấy tâm trạng tốt lên ngay cả khi không có cảm giác râm ran – điều này cho thấy ASMR có thể tác động đến tâm lý sâu hơn bạn nghĩ!

>>> Tham khảo: Những Cách “Hack” Hormones (Dopamine, Serotonin, Oxytocin, Endorphin) Để Có Tâm Trạng Tốt Hơn

ASMR Và Chức Năng Nhận Thức: Chuyến Phiêu Lưu Khám Phá Não Bộ

Khi bạn trải nghiệm ASMR, không chỉ tâm trạng của bạn được cải thiện mà chức năng nhận thức của não bộ cũng có thể bị ảnh hưởng. Một số nghiên cứu cho thấy, âm thanh ASMR có thể làm thay đổi cách não bộ xử lý thông tin. Ví dụ, khi nghe âm thanh ASMR, những người trải nghiệm có thể thấy sự giảm bớt trong khả năng chuyển đổi tư duy và kiểm soát ức chế. Tuy nhiên, điều này không làm giảm trí nhớ làm việc của họ. Thực tế, các nghiên cứu hình ảnh não bộ cho thấy những vùng não liên quan đến cảm xúc, kỹ năng vận động và nhận thức đều được kích hoạt mạnh mẽ hơn khi xem video ASMR. Điều này cho thấy ASMR không chỉ là cảm giác dễ chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến cách bạn suy nghĩ và xử lý thông tin.

Một nghiên cứu khác cũng phát hiện rằng, khi các tín hiệu ASMR được kích hoạt, các vùng não liên quan đến nhận thức bản thân và xã hội (như vỏ não trước trán giữa) cũng được kích hoạt mạnh mẽ. Điều này có thể giải thích tại sao ASMR lại tạo ra cảm giác thân mật và gần gũi – như thể bạn đang được quan tâm và chăm sóc một cách đặc biệt.

ASMR Và Tính Cách: Phản Ánh Con Người Của Bạn

Có thể bạn chưa biết, nhưng việc bạn có thích ASMR hay không có thể phản ánh nhiều điều về tính cách của bạn. Nghiên cứu cho thấy những người dễ cảm nhận ASMR thường có tính cách khác biệt. Họ thường cởi mở với những trải nghiệm mới, và nhạy cảm với cảm xúc. Họ cũng có thể ít hướng ngoại và hòa đồng hơn, nhưng lại có xu hướng cảm xúc không ổn định nhiều hơn. Điều này có thể giải thích tại sao ASMR lại đặc biệt hấp dẫn với những người có đặc điểm tính cách này. Điều này cho thấy rằng sự nhạy cảm với các tác nhân kích thích ASMR có thể liên quan đến cách mỗi người tiếp nhận và phản ứng với thế giới xung quanh.

>>> Tham khảo: Tâm Lý Học Giải Thích Về Sự Hình Thành Tính Cách Con Người

Như vậy, ASMR không chỉ đơn thuần là một trào lưu giải trí mà còn có nhiều lợi ích đáng kể. Từ việc cải thiện tâm trạng, ảnh hưởng đến chức năng nhận thức đến phản ánh đặc điểm tính cách, ASMR thực sự là một trải nghiệm thú vị và đáng thử. Nếu bạn chưa từng trải nghiệm cảm giác ASMR, hãy cho mình cơ hội khám phá và cảm nhận sự thư giãn độc đáo này nhé!

ASMR: Hơn Cả Cảm Giác Thỏa Mãn

ASMR Như Một Bài Tập Thư Giãn

Một nghiên cứu năm 2021 đã khảo sát 318 người trên Facebook và Reddit để tìm hiểu mối quan hệ giữa ASMR và chánh niệm. Họ sử dụng thang đo ASMR-15 để đánh giá các yếu tố như cảm xúc, thay đổi ý thức, cảm giác và thư giãn, và thang đo MAAS để đo lường chánh niệm. Kết quả cho thấy có mối liên hệ nghịch chiều nhưng không mạnh mẽ giữa xu hướng ASMR và chánh niệm, đặc biệt là các khía cạnh thay đổi ý thức trong ASMR. Điều này có thể do ASMR không hoàn toàn tương thích với chánh niệm.

Ngược lại, một nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng ASMR có thể có những điểm tương đồng với thiền. Cả ASMR và thiền chánh niệm đều có thể tạo ra cảm giác thư giãn và nâng cao sự hài lòng cá nhân. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người trải nghiệm ASMR có điểm số cao hơn về tò mò và chánh niệm. Điều này gợi ý rằng ASMR có thể có một số điểm chung với chánh niệm, khi những trải nghiệm cảm xúc và cảm giác do ASMR gây ra có thể được giải thích bởi các đặc điểm giống như chánh niệm.

>>> Tham khảo: 5 Điểm Cần Biết Để Phân Biệt Giữa Chánh Niệm & Thiền Định

ASMR Như Một Biện Pháp Can Thiệp

Bác sĩ tâm thần Gregory Scott Brown, tác giả của cuốn “The Self-Healing Mind”, cho rằng nếu có bất cứ phương pháp nào an toàn và hiệu quả để giúp giảm lo âu – điều mà rất nhiều người gặp phải – thì đều đáng để khám phá và chú ý.

Brown rất hào hứng với nghiên cứu về ASMR vì ông ít thấy bác sĩ tâm thần thảo luận về ASMR với bệnh nhân của mình. Dù chưa rõ tại sao ASMR lại liên quan đến những người có đặc điểm lo âu, nhưng có thể những người hay lo âu sẽ cảm nhận được sự tác động mạnh mẽ hơn từ môi trường xung quanh.

“Những người dễ lo âu có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi môi trường bên ngoài, đặc biệt nếu họ cảm thấy môi trường đó không tốt,” Brown giải thích. “Nếu những người lo âu đã có sẵn sự căng thẳng, có thể họ sẽ nhạy cảm hơn với các can thiệp như ASMR, điều có thể giúp giảm lo âu của họ.”

Dù bạn tiếp cận ASMR qua cách nào, nếu nó giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, đây chính là một công cụ tuyệt vời để giảm lo âu mà không tốn kém và dễ dàng tiếp cận.

Tham khảo:

[1] The effects of autonomous sensory meridian response (ASMR) on mood, attention, heart rate, skin conductance, and EEG in healthy young adults. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9142458/

[2] More than a feeling: Autonomous sensory meridian response (ASMR) is characterized by reliable changes in affect and physiology. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6010208/

[3] What Is ASMR?. https://www.verywellmind.com/what-is-asmr-4582673

[4] Why Certain People Are More Likely to Experience and Benefit From ASMR. https://www.verywellmind.com/why-anxious-neurotic-people-are-more-likely-to-experience-and-benefit-from-asmr-5219321

—————————–

Viện Tâm lý Việt – Pháp

Trụ sở chính & Trung tâm trị liệu tại Hà Nội: Số 54 Trần Quốc Vượng, P. Dịch Vọng Hậu, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội

Trung tâm trị liệu tại TP.HCM: Landmark 81 & Landmark Plus, Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P. 22, Q. Bình Thạnh, TP. HCM

Hotline: 0977.729.396 (Zalo, 24/7)

Email: info@tamlyvietphap.vn

Facebook: https://www.facebook.com/tamlyvietphap.vn